Ev kiralama işlemleri sırasında yerin seçilmesi, sözleşmenin hazırlanması kira tutarının ve artış oranının belirlenmesi sürecinde işinde uzman kişiler ile çalışmanızı her zaman tavsiye ederiz. Ancak uzman kişilerden yardım alırken bile, gelecekte kiraladığınız yerle ilgili sorunlarla karşılaşmamak için şahsen dikkat etmeniz gereken farklı konu başlıkları mevcuttur. Özellikle kiraladığınız evin Zorunlu Deprem Sigortası işleminin gerçekleştirilmiş olması hem güvenliğiniz hem de faturaları kendi adınıza çıkarmasında ihtiyacınız olan en önemli belgelerden biri olacaktır. Evde oturacak kişi siz veya bir yakınınız olsa bile dikkat etmenizi tavsiye ettiğimiz hususlar aşağıdaki gibidir.
İhtiyaçlarını Göz Önüne Alarak Arayın
Tüm ihtiyaçlarınızı karşılayacak bir evi hemen bulamayabilirsiniz, bu nedenle aceleci davranmamak gereklidir. Çeşitli çevrimiçi emlak kiralama ve satış sitelerinden kiralık konut araştırması yaparak başlayabilirsiniz. İşyerinizin, kendinizin ya da çocuklarınızın okuluna ulaşım imkanının yanı sıra, bütçeniz, evde kaç kişi kalacağınız ve evin konumunun sosyal yapısı gibi faktörleri de göz önüne alarak, ihtiyacınıza uygun görünenlerden bir liste yapmanızı ve bu listede birbirine yakın olan evleri, kiralayan kişiden ya da emlakçıdan telefon randevusu alarak düzenli bir şekilde ziyaret etmenizi tavsiye ederiz. Bunun dışında sokak sokak dolaşarak ve semt emlakçılarına doğrudan uğrayarak ta ev bakabilirsiniz, ancak bu yorulmanıza neden olabilir.
Resmi Kayıtlar Doğru Mu?
Evi kiralayacağınız kişinin evin gerçek sahibi olup olmadığını mutlaka kontrol edin. Tapu belgesinden bütün bilgilere ulaşmanız mümkündür. Sizinle kira sözleşmeyi imzalayacak kişinin, mal sahibinin yasal vekili olup olmadığını da mutlaka araştırmalısınız ki, karşınıza istenmedik sorunlar çıkmasın. Aynı zamanda kiraladığınız ev ile tapuda görünen yerin aynı mekan olduğundan emin olmanız gereklidir. Yine tapu kayıtlarına bakarak, kiralayacağınız gayrimenkulün kapı numarası ve adresi ile sözleşmedeki kapı numarası ve adresinin buradaki ile aynı olmasına dikkat etmelisiniz.
Dairenizi Kontrol Edin!
Evi şahsen görmeden asla kiralamayın. Eğer mümkün değilse, mutlaka çok güvendiğiniz bir yakınınızı evi görmesi için kullanın ve ihtiyaçlarınızı karşıladığından emin olun. Şofben, kombi gibi cihazların, kapı tokmaklarının, pencerelerin çalışır ve sağlam vaziyette olup olmadığını kontrol edin ve bu tip cihazların çalışır vaziyette olup olmadığını sözleşmede ifade edin. Odaların nem durumunu ve boyanın yeniliğini göz önünde tutun. Bazen nem sorunlarını gizlemek için taze boyama yapıldığı durumlar olmuştur. Sadece dairenizi değil, binanızı da önceden kontrol edin. Apartman yöneticisiyle, apartman sorumlusuyla ya da benzeri bir yetkili ile konuşup kiralayacağınız gayrimenkulün içinde bulunduğu apartman veya sitenin ortak kullanım alanları, aidatı ve genel kuralları ile ilgili bilgi almanızı tavsiye ederiz. Bu esnada kiralayacağınız evin sosyal beklentilerinize ve yaşamınıza uygun olup olmadığını araştırmanızı da tavsiye ederiz. Oturacağınız apartmanda kimlerin bulunduğunu araştırmanız; karar vermenizde fayda sağlayabilir.
Emlakçılar ve Komisyonlar
Eğer ev sahibinden değil bir emlakçıdan kiralama yapacaksanız ya da emlakçı aracılığıyla bir ev sahibinden ev kiralarsanız emlakçıya komisyon ödemeniz gereklidir. Kontrat süresi ne olursa olsun yalnız kiracıdan bir defaya mahsus olmak üzere, bir yıllık kira bedelinin %10’u + KDV (%18) olarak alınır. Yani aylık kirası 1000 lira olan bir daireyi kiralamak istediğinizde emlakçıya 1200 lira + 216 lira KDV olmak üzere 1416 lira ödemek durumundasınız. Tabii emlakçıya başvurmadan doğrudan mülk sahibiyle anlaşarak da ev kiralayabilirsiniz. Bu durum komisyon masrafından kurtulmak anlamına gelse bile, bir emlakçı aracılığı ile ev kiralamak, hem çıkabilecek çeşitli sahtecilik sorunlarının büyük bir kısmının önceden bertaraf edileceği anlamına gelmektedir hem de emlakçıların geniş portföyleri sayesinde aradığınız kalitede bir evi daha kolay bulma şansınızı elinizden alabilmektedir.
3 Ay Kira Ödememeniz Tahliye Sebebidir
Eğer kiracı olarak üç kirayı ödeyemezseniz / ya da zamanında ödeyemezseniz bu durum kesin tahliye sebebi arasında bulunmaktadır. Geçerli olan ve sözleşmede bulunan muacceliyet şartına göre eğer kiracı bir aylık kirasını ödeyemez ya da geç öderse mal sahibi, kiracıdan önceden bir kira döneminin tamamı ödemesini isteyebilir. Yapılan bir yıllık kira kontratı süresince, kiralanan evden erken çıkma ihtimaliniz varsa bunu sözleşmede belirtmelisiniz. Eğer bu sözleşmede önceden belirtilmezse mal sahibi sözleşmeden belirtilen süre boyunca kalan kiranın hepsini isteme hakkına sahiptir.
Borçlar ve Tadilat
Eğer eski borçları ödemek zorunda kalmak istemiyorsanız, su, elektrik ve doğalgaz aboneliklerini üzerinize almalısınız. Gayrimenkulün bulunduğu binayla ilgili her türlü tamiratın maddi sorumluluğu, (lağım patlaması, apartmanın iç ve dış cephesinin boya-badanası, çatının tamir edilmesi vs.) mal sahibine aittir ancak kiracı bunlar dışında evle ilgili olarak yapacağı her türlü değişiklik için ev sahibinden izin almak zorundadır. Bu değişiklikler için mal sahibinden bir karşılık bekleyemez.
Kontratınız Sağlam Olmalıdır
Kiracıyla ev sahibi arasında mutlaka bir kira kontratının olması gereklidir. Bu kontratta dikkat edilmesi gereken konuların başında kira artış oranı bulunur. Kira artış oranı sözleşmede net olarak belirtilmelidir. Kiracı mutlaka ödemenin hangi aralıklarla, ne şekilde (banka ödemesi, vs.) yapacağını sözleşmede belirtmelidir. Ödeme yapıldığına dair dekontlar düzenli olarak toplanmalı ve saklanmalıdır. İdeal olarak ödemelerin banka yoluyla yapmayı özellikle tercih etmelidir. Kiracılar, kira artışı için taahhüt edilecek yüzdelik artışın bütçelerini geçmemesine dikkat etmelidir. Sözleşmenin bağlayıcılığı mevcuttur. Kiralanacak gayrimenkulde herhangi bir eksiklik bulunması durumda, bu sözleşmede mutlaka belgelenmeli ve belirtilmelidir. Evin hangi durumda teslim alındığının yanı sıra hangi durumda teslim edileceği de sözleşmede belirtilmelidir. Depozitonun yanı sıra evin hazırlığı için yapılan masraflar sözleşmede açık bir şekilde belirtilmelidir. Bunun için ne kadar ödeme yapıldığı ve bu ödemenin karşılığının ne zaman ve hangi koşullarda ev sahibi tarafından kiracıya geri iade edileceği açık olarak sözleşmede belirtilmelidir. Konuyla ilgili tüm masraf belgeleri saklanmalıdır. İdeal olarak aidat miktarı ve ortak alanların kullanım kuralları da sözleşmede belirtilmelidir.
