Sürücü belgesi. bir diğer ismi ile ehliyet, trafikte motorlu araç kullanmak için edinilmesi zorunlu bir belgedir. Toplamda 17 farklı sınıf sürücü belgesi bulunur ve kullanacağınız motorlu araca uygun olarak ehliyet edinmeniz gerekir. Toplamda 17 farklı sürücü belgesi sınıfı vardır ve bu sınıflara göre ehliyet alma şartları ve aşamaları farklılaşabilir. Siz de sürücü belgesi almayı düşünüyor ve ehliyet alma aşamaları hakkında daha detaylı bilgi edinmek istiyorsanız, aklınızdaki soruların yanıtlarını ve sürece dair gerekli tüm bilgileri bu yazının devamında bulabilirsiniz.
Ehliyet Alma Şartları Nelerdir?
Sürücü belgesi edinmenin ilk koşulu yaş sınırına uymaktır. Pek çok farklı ehliyet sınıfı bulunur ve bu sınıfların farklı yaş sınırlamaları vardır. Bahsi geçen sürücü belgesi sınıflarının minimum yaş sınırları şu şekilde özetlenebilir:
- A1, B1 ve M: 16 yaş
- A2, B, BE, C1, C1E, F ve G: 18 yaş
- A: 20 yaş
- C, CE, D1 ve D1E: 21 yaş
- D ve DE: 24 yaş olarak belirlenmiştir.
Öte yandan bazı ehliyet sınıfları için deneyim şartı aranır. Bu deneyim şartları aşağıdaki gibidir:
- A sınıfı ehliyet için 2 yıldır A2 ehliyetine sahip olmak (24 yaş altındaki kişiler için)
- C1, C, D1 ve D sınıfları için minimum 2 senedir B tipi ehliyet sahibi olmak
- BE sınıfı için B tipi ehliyet sahibi olmak
- CE sınıfı için C tipi ehliyet sahibi olmak
- C1E sınıfı için C tipi ehliyet sahibi olmak
- DE sınıfı için D tipi ehliyet sahibi olmak
- D1E sınıfı için D1 tipi ehliyet sahibi olmak
Bu şartlara uygun olan adaylar, sürücü belgesi için gerekli belgeleri edinerek sürücü kursuna kayıt yaptırabilir.
Kimler Hangi Sınıf Ehliyet Alabilir?
Sürücü belgelerinin sınıfına göre farklı yaş ve deneyim koşulları bulunur. Bu koşulları karşılayan kişiler ehliyet alma sürecine başlayabilir. Ayrıca ehliyet almak için gereken evrakların tamamlanması gerekir. Örneğin gözlük kullanan bireylerin bunun için ayrıca belge edinmesi gerekir. Öte yandan sürücü belgesi alacak kişilerin Karayolları Trafik Yönetmeliği’nde belirtilen suçlardan yargılanmamış olması gerekir.
Ehliyet Alma Süreci
Sürücü belgesini almak için öncelikle MEB'e bağlı bir sürücü kursuna kayıt olmak ve teorik eğitimi tamamlamak gerekir. Bu eğitim sonrasında çoktan seçmeli bir sınava girilir. Sınav sonrasında direksiyon dersleri başlar ve bu derslerin sonunda direksiyon sınavına girilir. Direksiyon sınavı başarı ile tamamlandığında sürücü belgesi edilinilebilir.
Ehliyet için gereken evraklar toparlandıktan sonra sürücü kursuna kayıt yaptırılabilir. Bu belgeler biyometrik fotoğraf, kan grubu kartı, sağlık raporu, adli sicil kaydı ve evli kişiler için evlilik cüzdanıdır. Sürücü kursunda verilen teorik eğitim toplam 34 saat sürmektedir. Bu saatler 16 saati trafik ve çevre bilgisi, 6 saati araç tekniği, 8 saati ilkyardım ve 4 saati trafik adabı olacak şekilde bölünür. Teorik eğitim tamamlandıktan sonra girilen e-sınavdan en az 70 puan alan kişiler direksiyon derslerine başlayabilir. Direksiyon dersleri, sürücü belgesinin sınıflarına göre 6 ila 20 saat arasında değişkenlik gösterir. Derslerden sonra girilen direksiyon sınavı başarı ile tamamlandıktan sonra sürücü sertifikası elde edilir ve bu sertifikanın yanında kan grubu kartı, kimlik, sağlık raporu, öğrenim belgesi, harçların ödendiğine dair dekontlar ve biyometrik fotoğraf ile nüfus müdürlüğüne başvuruda bulunulur. Hem teorik sınav hem de direksiyon sınavına en fazla 4 kez girilebilir. Bu süreçte sınavlar başarı ile tamamlanmazsa yeniden ders almak gerekebilir.
Ehliyet Harcı Ne Kadar?
Sürücü belgesi almak için ödenmesi gereken bazı harçlar bulunur. Sürücü belgesi edinmek için ödenen bu harçlar her sene değişkenlik gösterir. Edinilen sürücü belgesinin sınıflarına göre de ödenen harçlarda farklılık olduğu görülür. Sürücü belgesi için harç ücreti, değerli kağıt bedeli ve vakıf bedeli ödenir. 2023 yılı için belirlenen sürücü belgesi ücretleri şu şekildedir:
A, A1, A2 ve F Sınıfı sürücü belgesi için:
- Harç ücreti: 825 TL
- Değerli kağıt bedeli: 624 TL
- Vakıf payı: 145 TL
- Toplam: 1594 TL
B sınıfı sürücü belgesi için:
- Harç ücreti: 2.489,90 TL
- Değerli kağıt bedeli: 624 TL
- Vakıf payı: 145 TL
- Toplam: 3.258,90 TL
B1, BE, C1, C1E, C, CE, D1, D1E, D, DE, G ve M Sınıfı sürücü belgeleri için:
- Harç ücreti: 4.154,70 TL
- Değerli kağıt bedeli: 624 TL
- Vakıf payı: 145 TL
- Toplam: 4.923,70 TL ödeme yapmak gerekir.
Sürücü belgesi için yapılacak ödemelerden değerli kağıt bedeli ve harç ücreti anlaşmalı bankalara, Maliye Bakanlığı veznelerine, ve PTT şubelerine yatırılabilirken, vakıf payı ise Türk Polis Teşkilatı'nın protokol yaptığı bankalara yatırılabilir. Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Müdürlüğü'nün sorumlu olduğu sürücü belgesi işlemleri için gerekli ödemeler, Gelir İdaresi Başkanlığı'nın internet sayfasından kredi kartı ve banka kartı ile tamamlanabilir.
Yukarıda belirtilen harç ücreti, değerli kağıt bedeli ve vakıf payının yanı sıra sürücü kursu ücreti için ayrıca bir ödeme yapmak gerekecektir. 2023 yılı için belirlenen sürücü kursu ücretlerinin de sürücü belgesinin sınıflarına göre değişkenlik gösterdiği görülür. Sürücü kursu ücretleri 3.374 TL ila 5.348 TL arasındadır.
Başvuru tarihi ve ehliyetin teslim alınması arasında geçen süre, alınan sürücü belgesi tipine göre değişkenlik gösterebilir. Teorik dersler, teorik sınav, direksiyon dersleri ve direksiyon sınavı sonrasında almaya hak kazanılan sürücü belgesinin teslim alınmasının ortalama 3 ay ile 5 ay arasında süreceği öngörülebilir. Teorik eğitimin süresi 7 gün olmakla birlikte direksiyon eğitimi ve sonunda direksiyon sınavı sürecinin yaklaşık 1 ay sürdüğü söylenebilir. Direksiyon sınavından sonra ortalama 1 hafta içinde sürücü sertifikası kursiyerin eline ulaşır.
