Araç plakası, aracın kimliği olarak işlev gören önemli bir unsurdur. Yasal bir zorunluluk olan plakanın, standartlara uygun ve hasarsız olması gerekmektedir. Standart dışı ya da hasar görmüş plakayla trafiğe çıkmak ciddi cezalara neden olabilir. Bu nedenle plakanızda herhangi bir hasar varsa ya da sadece değiştirmek ve güncellemek istiyorsanız bu işlemleri gerekli şartlara uygun olarak gerçekleştirmeniz önemlidir. Bu yazımızda, plaka yenileme ve değiştirme işleminin nasıl yapıldığına dair aklınızda olan tüm soruların yanıtlarını detaylarıyla inceleyeceğiz.
Plaka Değiştirme/Yenileme Ücreti Ne Kadar?
2023 yılı için ilgili kurumlar tarafından belirlenen plaka değiştirme ücreti 932,65 Türk Lirası olarak belirlenmiştir. Plaka basım ücreti ise, aracın özelliklerine bağlı olarak farklılık gösterir. Türkiye Şoförler ve Otomobilciler Federasyonu'na bağlı odalarda yapılan basım işlemleri için plaka başına gerekli ücret plaka yenileme ücretinin yanı sıra 80 Türk Lirası'dır.
Plaka Hangi Durumlarda Değiştirilir?
Zaman içinde aracınızın plakası yıpranabilir ya da bir kaza sonucunda hasar görebilir. Bu durumlarda plakanız okunamaz hale gelmiş olabilir. Okunmaz hale gelmiş olan plakalar TÜVTÜRK tarafından belirlenen Plaka Yönetmeliği kapsamında ağır kusurlu plaka olarak nitelendirilir. Plakada ağır kusur sayılan durumları merak ediyorsanız, gelin hemen bir bir sıralayalım:
- Plakadaki harf ve rakamların içerisinde bulunması gereken kalıbın dışına taşması
- Zorunlu olarak plakalarda bulunması gereken dalgalı çizgi, ay yıldız, ve TR hologramlarının bulunmaması
- Plaka üzerindeki sembollerin okunmayacak şekilde hasar almış olması
- Plaka üzerinde yetkili kuruma ait onay mührünün bulunmaması
- Plakada yer alan harf ve rakamların okunamaz hale gelmesine neden olacak şekilde müdahale almış olması
- Plakanın araç üzerinde okunamayacak bir yere monte edilmiş olması
- Plaka üzerinde yazıların okunmasını engelleyecek şekilde maddelerin yapıştırılmış olması
- Plakanın, plaka basmak için yetki sahibi olmayan kişi ya da kurumlar tarafından basılmış olması
Aracınızın ağır kusurlu olarak değerlendirilmesine neden olabilecek bir durum olduğunu düşünüyorsanız, bir an önce aracınızın plakasını değiştirmeniz gerekir. Ağır kusurlu olarak nitelendirilen araçların araç muayenesinden geçmesi mümkün değildir.
Plaka Değiştirme Nasıl Yapılır?
Eğer bir satış ya da ikametgah değişikliği nedeniyle plaka değiştirmeniz gerekiyorsa, bu işlem için de aynı plaka yenileme sürecinde olduğu gibi notere başvuruda bulunulması gerekmektedir. Bu başvuru sırasında gerekli olan tüm belgelerin eksiksiz bir biçimde hazırlanması oldukça önemlidir.
Değiştirme nedenine bağlı olarak bu belgeleri derleyip notere başvurduktan sonra, yeni plakanın basımı için plaka yenileme sürecinde olduğu gibi Şoförler Odası'na gitmeniz gereklidir. Ayrıca, plaka değiştirme işlemlerinin yapılabilmesi için aracın Motorlu Taşıtlar Vergisi (MTV) borcunun olmaması ve aracın muayenesinin yapılmış olması da gereklidir.
Plaka Değiştirme İçin Gerekli Şartlar
Plaka değiştirme işlemleri için gerekli şartlar işte şunlardır:
- Araç sahibinin ikamet değişikliği yapması ya da aracın satışının yapılması
- Aracın muayenesinin eksiksiz olarak yapılmış olması
- Aracın MTV borcunun bulunmaması
- Araç sahibinin ya da resmi temsilcisinin gerekli belgeler ile birlikte başvuruda bulunması
Plaka Değişimi İçin Gerekli Belgeler
Plaka değişim işlemleri için gerekli belgeler aşağıda listelenmiştir.
- Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası poliçesi
- Türkiye Cumhuriyeti kimlik numaralı bir nüfus cüzdanı 2
- Araca ait eski tarihli trafik belgeleri ve plakalar
- Kişinin ikamet adresine uygun şoförler odasından alınmış nakil dosyası
- Noter satışını gösteren belge ya da geçici tescil belgesi
Plaka Yenileme İşlemi Nasıl Yapılır?
Plaka yenileme süreci hangi nedenden dolayı olsun öncelikle notere başvuru ile başlar. Eğer plaka yenileme işlemi alım ya da satım nedeniyle gerçekleştirilecekse noter görevlisinin sorduğu sorulara olumlu yanıt vermek yeterli olacaktır. Satış belgesinin düzenlenmesiyle birlikte yeni plaka numarası belirlenir ve eski plaka noter tarafından teslim alındıktan sonra yeni plaka numarasını içeren belge araç sahibine verilir. Bu süreçle eş zamanlı olarak yeni plakaya ait bilgiler aracın ruhsatına işlenir.
Sürecin bir sonraki adımında, noterden alınan belge ile birlikte Türkiye Şoförler ve Otomobilciler Federasyonu'na bağlı en yakın odaya başvuru yapılır. Yapılacak yönlendirmenin ardından plaka basım merkezine gidilerek yeni plakalar alınır. Noter araç devri ve plaka değiştirme işlemi sırasında, ruhsat sahibinden ücret talep edilir. Plaka yenileme ücretinin yanı sıra aynı zamanda plaka basımı için de harç ödenmesi zorunludur.
Plaka Yenileme İçin Gerekli Evraklar
Plaka yenileme için gerekli belgelerin eksiksiz bir biçimde başvuru esnasında ibraz edilmesi gerekir. Plaka yenileme işlemleri için gerekli belgeler şunlardır:
- Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası bulunan nüfus cüzdanı
- Plaka yenilemesi yapılacak araca ait eski plaka ve trafik belgeleri
- Güncel tarihli bir zorunlu trafik sigortası
- MTV borcunun ödenmiş olduğunu gösteren makbuz
- Kişinin ikamet adresinin yakınında bulunan şoförler odasından alınmış nakil dosyası
- Noter satışını gösteren belge ya da geçici tescil belgesi
Özel Plaka Nasıl Alınır?
Özel plaka edinme süreci için iki farklı yöntem bulunmaktadır. Eğer istenilen plaka şu anda bir kişiye aitse, bu durumda noter ve arabulucu yardımıyla görüşülerek anlaşılan bir bedel karşılığında plakanın satın alınması mümkündür. Diğer bir seçenek ise, talep edilen plakanın şu anda bir sahibi olmaması durumudur. Bu durumda, özel plaka almak isteyen kişi, trafik müşavirleri ve Emniyet Müdürlüğü'ndeki yetkili birimlerle iletişime geçerek başvuru yapabilir ve uygun bir özel plakanın tahsis edilmesini sağlayabilir. Bu iki yöntem de özel plaka edinme sürecinde uygulanan yasal ve düzenleyici adımları içermelidir. Plaka alımı sırasında noter işlemleri veya yetkili kurumlar tarafından talep edilen belgeler eksiksiz ve doğru bir şekilde hazırlanmalıdır.
Kasko Plaka Yenileme ya da Değiştirme İşlemini Karşılar Mı?
Kasko; aracınızın kaza, çalıntı, yangın, sel veya deprem gibi durumlarda uğrayabileceği hasarı finansal olarak karşılamak amacıyla yapılan isteğe bağlı bir sigorta türüdür. Kasko dahilinde plaka değiştirme ya da yenileme işlemlerinin ücretleri karşılanmaz.
