Öğrencilerin mesleki becerilerini artırmak adına okudukları süre zarfınca belirlenen zamanlarda kendi alanları ile ilgili herhangi bir işletmede çalışmalarına staj denilir. Staj öğrencileri iş hayatına hazırlamak adına oldukça önemlidir. Staj süresince öğrenciler sigorta yapılarak güvence altına alınmalıdır.
Staj sigortası bazı üniversite ve liselerin öğrencilerine belirli dönemlerde kendi alanlarında yapmalarını istediği staj ile başlatılan sigorta türüdür. Stajın genel amacı öğrencilerin kendi alanlarındaki meslek gruplarını tanımaları ile meslek ortamlarına uyum sürecini kolaylaştırmaktır. Bu süreçte kişilere staj sigortası yapılması gerekmektedir.
Staj sigortası nedir, staj sigortası emeklilik durumunu etkiler mi gibi sorular günümüzde tekrar gündeme gelmiştir. Bu soruların detaylı cevabını yazının içeriğinde bulabileceksiniz.
Staj Sigortası Nedir ve Ne İşe Yarar?
Staj zorunlu staj ve isteğe bağlı staj olmak üzere ikiye ayrılır. Zorunlu staj öğrencinin mezun olabilmek için okul tarafından zorunlu tutulan ve bu süre içerisinde sigortasının yapılmasının kanunlarca zorunlu tutulduğu staj türüdür. İsteğe bağlı staj ise mezun olmak için okul tarafından zorunlu tutulmayan kişilerin mesleki becerilerini artırmak adına kendilerinin tercih ettiği ve sigorta yapılmasının zorunlu olmadığı staj türüdür.
Öğrencilerin eğitim ve öğretim hayatlarını tamamlayıp mesleğe atılmadan önce mesleği tanımak adına yaptıkları staj döneminde sigortalarının yaptırılması zorunludur. Bu sigortaya staj sigortası denir. Staj sigortası olası iş kazalarını ve meslek hastalıklarını kapsar.
Staj döneminde kişilerin emeklilik primi ödenmez yalnızca meslek hastalığı, iş kazası gibi durumlar için genel sağlık sigortası ödenir. Bu da staj sigortası olarak adlandırılır. Staj sigortasının yapılma amacı herhangi bir işletmede staj yapan öğrencilerin olası hastalık ve kazalara karşı korunmasıdır.
Staj sigortası gündemde olan ve EYT kapsamında ele alınan bir konudur. Staj sigortasının sigorta başlangıç tarihi olarak kabul edilmesi ile erken emekliliğin kapısı açılabilecektir. Staj sigortası son durum açıklaması Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin tarafından yapılmıştır. Staj sigortası son dakika gelişmesine göre sigorta girişi yapılmamış olan stajyerlik durumu emeklilik kapsamına dahil edilmemiştir.
Emeklilik sistemindeki dengenin bozulduğunu ve EYT (emeklilikte yaşa takılanlar) için gerekli çalışmaları sürdürdüklerini bildiren Bakan Bilgin bu konuda tek tip bir düzenleme olacağını ve staj sigortası bulunan çırak veya stajyerlerin bu kapsamda ele alınmayacağını belirtmiştir. Staj sigortası kapsamında yalnızca sağlık sigortaları ödenen stajyerler emeklilik için gerekli prim ödemelerinin yapılmamasından dolayı emeklilik kapsamına dahil edilmemiştir.
Staj Sigortası Ne Kadar?
Son düzenlemelere göre stajyer öğrencilerin hem staj sigortaları yapılmak zorunda hem de maaş verilmek zorundadır. 2022 yılında stajyer ücretleri şu şekildedir; 20’nin üzerinde çalışan personeli olan işletmeler stajyerlere aylık 1.276 TL, 20’den az çalışan personeli bulunan işletmeler ise stajyerlere 638 TL ödemektedir. Stajyer ücretlerinin 20’den fazla çalışan personeli olan işletmelerde üçte birini, 20’den az çalışan personeli olan işletmelerde ise üçte ikisini devlet karşılamaktadır.
Stajyer öğrencilerin staj sigortası prim ödemeleri ise asgari ücretin % 50’si üzerinden hesaplanmaktadır. Bu kapsamda asgari ücretin brüt 3.577,50 TL olduğu 2021 yılı staj sigortası prim ödemeleri günlük 59,63 TL aylık 1.788 TL olarak, asgari ücretin brüt 6.471 TL olduğu 2022 yılı staj sigorta prim ödemeleri ise günlük 107,5 TL aylık 3 bin 235 TL olarak hesaplanmaktadır.
Staj Sigortası Nasıl Yapılır?
Staj sigortası staj yapan öğrencilerin meslek hastalığı veya iş kazası durumlarında sağlıklarını güvence altına aldığından dolayı oldukça önemlidir. Staj sigortasına dair bilgiler e-devlet uygulaması üzerinden sorgulanıp takip edilebilir.
Staj yapan öğrencilerin sigortaları okumakta oldukları okul tarafından yapılmaktadır. Okulların kişilerden istedikleri belgeler ile birlikte başvurmaları durumunda okullar stajyerlerin staj süresini göz önüne alarak sigorta başlangıç ve bitiş tarihlerini belirterek sigortalarını başlatır. Sigorta ödemesini okullar yaptığı için öğrencinin yapması gereken başka bir işlem yoktur.
Staj yapan öğrencilere 5510 sayılı kanun gereğince zorunlu staj sigortası yapılması gerekmektedir. Staj yapan öğrencilerin zorunlu sigorta işlemleri doğru bir şekilde yapılmazsa okula cezai işlem uygulaması yapılabilmektedir. Sigorta yapılacak stajyer öğrencilerin sigorta girişi 07 çırak ya da 19 stajyer kodları ile yapılmaktadır. Staj sigortası öğrencileri iş kazası yapmaları durumunda koruyacaktır. Böyle bir durumda okullar Sosyal Güvenlik Kurumu’na 3 iş günü içerisinde bildirimde bulunmalıdır.
Staj Sigortası Ne Zaman Başlar?
Staj sigortası öğrencilerin gerekli belgeleri okullarına götürdüğü ve okulların da bu belgelerle birlikte staj süresini başlangıç ve bitiş tarihi olarak belirttikleri durumda başlar. Staj sigortası öğrencilerin sağlık durumlarını güvence altına almak için yapılır ve yalnızca iş kazası, meslek hastalığı ve genel sağlık sigortası primleri ödenir. Emeklilik için gerekli prim ödenmez. Günümüzde gündemde olsa da henüz bir değişiklik yapılmamasından dolayı staj sigortası girişi emekliliği etkilememektedir.
Staj Sigortası Başlangıç Sayılacak mı?
Öğrenciler staj döneminde 3308 sayılı yasa kapsamında oldukları için emeklilikle ilgili olan uzun vadeli sigorta kolu primleri yatırılmamaktadır. Dolayısıyla staj sigortası emekliliği etkilememekte ve emeklilik için başlangıç sayılmamaktadır.
Zorunlu stajyerler uzun vadeli sigorta kolu dışında kalmalarından dolayı primi ödenmeyen staj süresi emeklilik hesaplamalarında hizmet olarak değerlendirilmemekte ve sigorta başlangıç tarihi olarak sayılmamaktadır. Stajyerler ve çıraklar staj sigortasının mevcut stajyerler ve geçmişte staj yapmış olanlar adına sigorta gününe eklenmesini talep etmektedirler.
Son dönemde tekrar gündeme gelen staj sigortasının başlangıç tarihi sayılıp sayılmayacağı konusuna Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin son noktayı koymuştur. Bakan Bilgin staj sigortasının EYT kapsamında değerlendirilmediğini ve staj sigortası süresinin emeklilik prim gününden sayılmadığını belirtmiştir. Yani staj sigortası başlangıç tarihi ve süresi emekliliği etkilemeyecektir.
Staj Sigortası Yapılmazsa Ne Olur?
Stajyer öğrenciler 4857 sayılı İş Kanunu gereğince işçi olarak kabul edilemeseler de sigortalı sayılmaktadırlar. Öğrenim hayatına devam ederken zorunlu olarak staja tabi tutulan öğrenciler 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası gereğince meslek hastalığı ve iş kazası sigorta hükümleri kapsamında değerlendirilirler. Bu stajyer öğrencilerin SGK sosyal güvenlik primleri okudukları okul tarafından ödenir.
Yasalara göre işletmeler 10 veya daha fazla personeli bulunuyorsa çalışan personellerinin % 5’inden az olmamak kaydıyla staj yaptırmak zorundadır. Staj yapacak bu öğrencilere de 5510 sayılı kanun gereğince staj sigortası yaptırmak zorunludur. Staj sigortası mesleki ve teknik öğrenim gören stajyerlerin iş kazası, meslek hastalığı ve genel sağlık durumlarına karşı yapılması gerekli ve 6764 sayılı kanun kapsamına giren bir bildirimdir.
Tamamlayıcı sağlık sigortası TSS fiyatlarını öğrenmek, kasko teklifi almak ve aklınızdaki soru işaretlerine son vermek için genarali.com’u ziyaret edebilirsiniz.
