Ne yazık ki beyin sağlığı bazen beden sağlığına kıyasla göz ardı edilir ve beyin işlevlerimizin zamanla yavaşlayacağını pek düşünmeyiz. Ancak Alzheimer ve damans hastalıklarının görülme oranları hızla yükseliyor ve dünya genelinde bu hastalıklara sahip insan sayısının 2050 yılına kadar 131,5 milyona ulaşacağı öngörülüyor.
Türkiye’de ise 2021 itibari ile 600 bin ila 1 milyon arası Alzheimer hastasının bulunduğu tahmin ediliyor. Dünya genelinde ve ülkemizde görülen artış hızı ile hesaplandığında, 2050 itibarıyla Türkiye’nin dünyada en fazla Alzheimer hastasına sahip 4. ülke olacağı düşünülüyor.
Araştırmalar, zihin egzersizlerinin, beslenme ve yaşam tarzı değişikliklerinin beyinlerimizi zayıflamaktan koruyabileceğini ortaya koyuyor. İşte beyninizi aktif tutmaya yönelik bazı ipuçları.
Kullanmazsanız kaybedersiniz!
Beden kadar beyin de antrenmana ihtiyaç duyar. Çok sayıda araştırma, beyin egzersizlerinin bilişsel yetileri önemli ölçüde geliştirdiğini gösteriyor. Yakın zamanda yapılan araştırmalar, beyin egzersizi oyunları oynayan katılımcıların hafızasının %40’a varan oranda iyileştiğini ortaya koyuyor. Lumosity, Memorado and Cognifit gibi uygulamalarla beyninizi biraz zorlayın ve eğlenmeyi ihmal etmeyin.
Sağlıklı bir yaşam tarzını benimseyin
Beyin sağlığı, kalp ve damar sağlığı ile ilişkilendirilmiştir; bu nedenle, kardiyovasküler hastalık için risk faktörleri demans ile aynıdır. Aslında, felç geçiren veya diyabeti ya da kalp hastalığı bulunan bir kişide demans gelişme olasılığı yaklaşık iki kat daha yüksektir. Sağlıksız alışkanlıklarınızı değiştirin ve sigara içmekten, aşırı alkol tüketiminden ve yağlı gıdalardan uzak durun.
Koşu, yüzme ve bisiklete binme gibi nabzı hızlandıran aerobik egzersizlerin hafızayı korumaya ve bilişsel becerileri geliştirmeye yardımcı olduğu ortaya koyulmuştur. Ayrıca, araştırmalar egzersizin beyin hücrelerinin sağlığını etkileyen kimyasalların salınmasını, yeni damarların gelişimini ve yeni beyin hücrelerinin hacmini ve sağ kalımını tetiklediğini ortaya koymaktadır.
Yedikleriniz sizin yansımanızdır
Diyet ve beslenme beyin gücünde çok önemli bir role sahiptir. Aldığımız enerjinin beşte biri beyin tarafından kullanılır ve sadece %2 dehidrasyon bile dikkatimizi, hafızamızı ve diğer bilişsel becerilerimizi etkiler. Kalp açısından sağlıklı bir diyetin beyin açısından da sağlıklı olduğu kanıtlanmış olup, araştırmalar Akdeniz diyetinin beyinde zayıflama riskini %48 oranında azaltabileceğini göstermektedir.
Esmer pirinç ve tahıl ekmeği gibi tam tahıllar, konsantrasyona ve odaklanmaya faydalı olabilir. Beynin sağlıklı işlemesi için somon, kabak çekirdeği ve soya fasulyesi gibi esansiyel yağ asidi bakımından zengin gıdalar da önemlidir. Araştırmalar, yaban mersini gibi koyu kırmızı ve mor meyve ve sebzelerin kısa süreli hafızanın gelişmesinde rol oynadığını ortaya koymuştur.
Harekete geçme zamanı!
Araştırmalar, düzenli egzersizin hafızayı ve düşünme becerilerini geliştirdiğini ve ayrıca uykuyu iyileştirdiğini göstermektedir. Bir araştırma, 6 ila 12 ay boyunca düzenli ve ölçülü egzersizin beyin bölgelerindeki hacim artışı ile ilişkili olduğunu ortaya koymuştur.
Özellikle 40 yaş üzerindeyseniz egzersize başlamadan önce doktor kontrolünden geçmelisiniz. Sonrasında ise kısa yürüyüşlerle ve hafif egzersizlerle başlayarak yavaş yavaş tempoyu yükseltin. Performansınız yükseldikçe düzenli ve daha ileri egzersizlerle devam edebilirsiniz.
